Token Nedir? Nasıl Alınır?

Günümüzde küresel anlamda da pek çok alışverişte geçen kripto paralar, sayısız çeşidiyle piyasaya sürülüyor. Bu sanal para birimi içinde kendine önemli bir yer tutan tokenlar da pek çoğumuzun sahip olduğu ya da sahip olmak istediği kriptolardan. Peki, token nedir nasıl alınır? Biz de bu konudaki soru işaretlerini ortadan kaldırmak için bu yazıdaki detayları seninle paylaşıyoruz. Okumaya devam ederek token nedir coin nedir, bunlar arasındaki en temel farklar nelerdir, token ne işe yarar ve en yaygın token standartları ve çeşitleri hangileridir, sorularının cevabını öğrenebilirsin.

Token Nedir?

Kripto para ekosisteminde en çok kullanılan birimlerden biri olan token, her geçen gün kullanım alanını genişletiyor. Sayısız yatırımcı, pek çok farklı alanda ödeme sistemi olarak token'ları kullanmayı tercih ediyor. Kripto para tanımına çok benzemekle birlikte token nedir, dendiğinde açıklamaya, token'ın bir dijital varlık olduğunu belirtmekle başlamak gerek. Zira token, önceden inşa edilmiş blok zincirleri üzerine entegre ediliyor. Kimileri 2008 yılından, kimisi 2017'deki büyük artıştan, kimisi de pandeminin ilk çıktığı yıldan beri farklı token türleriyle tanışık. Bu merkeziyetsiz dijital varlıkların ilk çıkış tarihi ise 2008. Satoshi Nakamoto isimli bir kişi ya da topluluk tarafından ki varlığı hala bir netlik kazanmış sayılmaz, Bitcoin Whitepaper ile yayımlanan Bitcoin blok zinciri, daha sonra çığ gibi büyüyerek birçok coin ve token doğurdu. Bu ekosistemin; altcoin, coin, kripto para, dijital varlık ile birlikte en yaygın kullanılan terimleri arasındaki token, kendisini coin'den farklı bir yerde konumluyor. Bunun açıklamasını yazımızın ilerleyen bölümlerinde net biçimde görebilirsin. Şimdi sırada token'ların ne amaçla kullanıldığı hakkında fikir sahibi olmak var. Buyurunuz!

Token Ne İşe Yarar?

Pek çoğumuz token ne işe yarar, diye merak ediyoruz. Kripto paralar içinde sıklıkla duyduğumuz token'lar aslında birer dijital varlık ve her birinin birim değerleri var. Bu değerler, onları belli oranlarda alım satıma açık hale getiriyor. Aynı zamanda token'lar oluşturuldukları platformun tüm yönlerinden yararlanmanıza olanak veren transfer edilebilen dijital mülkler olarak da tanımlanmakta. Aslında token üretiminin amacı, yer aldıkları platformun sürekliliğini sağlamak ve kalitesini yükseltmektir. Zira bir token'ın değer, belli bir ürünü ya da hizmeti temsil ediyor olabilir. Örneğin token'ı üreten bir teknoloji firmasıysa bu durumda token'ın değeri, o şirketin yazılım hizmetinin yıllık lisansı olabilir. Diğer yandan söz konusu tekstil markasıysa o token, bir bluz ya da elbise olabilir. Hatta token üretimleri kişi bazlı bile olabilir ve saatlik iş gücü olarak değerlenir. Örnekleri bu şekilde artırmak mümkün. Burada altı çizilmek istenen konu, her token'ın belli bir ürün ya da hizmete dönüştürülebileceğidir.

Token ve Coin: Aralarındaki Farklar

Geldik konunun en merak edilen kısmına: Token ve coin. Bu iki dijital unsur hem oluşturuluş biçimleri hem de kullanım yönleri olarak birbirinden ayrışıyor. Token ve coin arasındaki farkları anlatacağımız bu bölümde, sen de her ikisinin artıları ve eksilerini görerek kendine bu konuda bir yol haritası çizebilirsin.

Öncelikle coin'den başlayalım. Coin'ler, belli bir kriptoloji kullanılarak yaratılıyor. Bu şifreleme sistemi içinde kendilerine ait bir de blok zincire sahip olan coin çeşitleri, zaman içinde değer depolayarak paraya eşdeğer bir dijital unsur halini alıyor. Coin'lerin dayandığı dijital defter olan ve Blockchain olarak adlandırılan bu blok zincirlerde, veriler toplu olarak saklanmakta. Ayrıca bu zincirde, dolandırıcılığı engellemek amacıyla şeffaflık hakim. Bir coin üretmek için öncelikle bir blok zincir yaratmak gerekiyor. Zira coin'ler, var olan blok zincirler üzerine değil, yeni zincirler oluşturularak yaratılıyor. Dijital bir para olan coin ile para satın alınabilirken token ile bir ürün ya da hizmet satın alınabiliyor.

Token ise coin'den farklı olarak bir dijital varlık şeklinde tanımlanmakta. Üstelik yaratılması da coin'e kıyasla çok daha kolay. Zira token üretmek için kriptoloji bilmenie gerek yok. Farklı projeler vasıtasıyla üretilen token çeşitleri, ödeme yöntemi olarak da kullanılabiliyor. Token ile coin arasındaki en bariz fark, sahibine ağa katılma hakkı vermesi. Token oluşturmak için birkaç basit adımı takip etmek yeterli. Bunun için size yardımcı olacak platformlardan destek alarak kolaylıkla token'ını kendi oluşturabilirsin. Tek ihtiyacın olan blok zinciri tabanlı standart bir şablon kullanmak. Bu şablonlar, kullanıcının farklı belirteçleri tek bir cüzdanda saklaması için zemin hazırlıyor.

Ayrıca soğuk cüzdan hakkındaki bilgilerini, Soğuk Cüzdan Nedir? konulu blog yazımızı okuyarak arşa çıkarabilirsin.

En Yaygın Kullanılan Token Standartları

Kripto para ekosistemi içinde en yaygın kullanılan token standartlarını öğrenmek için çok uzağa gitmene gerek yok. Yazının bu bölümünde ERC-20 nedir, ERC-721 ne için kullanılır veya ERC-223'ün avantajları nelerdir, konularına açıklık getiriyoruz. Hep beraber aydınlanalım!

• ERC-20: Ethereum blok zincirine ait bir standart olan ERC-20, büyük token’ların neredeyse tamamını bünyesinde barındırmayı başarıyor. Şu anda yüz binlerce ERC-20 token'ı görmek mümkün. Bu sayı elbette ki daha fazla artacaktır.


• ERC-233: Bu standardı geliştirme fikri, ERC-20'deki bazı kusurların ortaya çıkmasıyla başladı. ERC-20'de yapılan bazı hatalı işlemler, bir üst standart olan ERC-233'ün doğmasına sebebiyet verdi. Dolayısıyla ERC-20'de yaşanan sorunlar, bu standartta artık yaşanmıyor. Üstelik ERC-233'ün ERC-20'den çok daha ucuz olması da cabası.


• ERC-721: ERC-721 ise son yıllarda epey moda olan NFT'lerin ortaya çıkmasını sağlayan standart. Blok zincirindeki benzersiz varlıkları temsil eden ERC-721, zincir içinde doğrulanabilirlik ve sahiplik kanıtı olarak görev yapıyor. Hatta kripto dünyasındaki oyunların genelde bu standardı kullandığını da belirtelim.

Adında Token Geçen Bazı Kripto Varlık Kategorilerine Örnekler...

Kripto para ekosisteminde pek çok coin olduğu gibi birçok da token bulunuyor. Token nedir, konusunu enine boyuna işlediğimiz bu yazıyı, token çeşitleri ve adında token geçen bazı kripto varlıkları belirterek sonlandırıyoruz.

Token Çeşitleri

• Credit Token: Kredi vermek amacıyla geliştirilen bu token çeşidi, girişimcilerin yatırımcılardan borç almasını kolaylaştırmak üzere işlev görüyor.


• Utility Token: Hizmet amaçlı üretilmiş token çeşitleri, bu kategoriye giriyor.


• Equity Token: İlk kuruluş aşamasında halka arz edilen bu token çeşidinde yatırımcılar belli aşamalarda avantaj elde ediyor.


• Governance Token: Bu token çeşidi ise sahibine belli bir hizmetin ya da projenin yönetiminde söz hakkı veriyor.

Adında token geçen kripto varlık kategorilerine gelecek olursak listeyi şu şekilde yapmak doğru olacaktır.

• DeFi Token: Bu token'ların üretilme amacı, geleneksel finans sistemlerinin işlevini yeniden yaratmak. Bu esnada DeFi token’lar aynı zamanda takas edilebiliyor veya saklanabiliyor.


• Eşsiz Token: NFT olarak adlandırılan eşsiz token çeşitleri, dijital veya gerçek bir varlığın mülkiyet hakkını temsil etmekte. Bu token'ların avantajları arasında, dijital eserlerin kopyalanıp satılmasının önüne geçmek ve sınırlı sayıda dijital eser yaratmak da sayılabilir.


• Menkul Kıymet Token'ları: Adından da anlaşılabileceği gibi bu token'ların, hisse senedi ve tahvil gibi geleneksel menkul kıymetlerin dengi olması öngörülüyor.

Özetlemek gerekirse token'lar, coin'lerden farklı şekillerde oluşturulup farklı alanlarda kullanılabilen bir kripto varlık. Sen de bu yazıdaki bilgiler ışığında hangi alanda token üretebileceğini belirleyerek kripto ekosistemindeki yerini alabilirsin.