Glutatyon Nedir, Ne İşe Yarar?
Sağlığını korumak için önemli roller üstlenen glutatyon nedir ve ne işe yarar merak ediyorsan aradığın tüm yanıtlar bu yazıda.
Sağlıklı yaşama önem veren biriysen zaman zaman karşına çıkan glutatyon nedir diye merak ediyor olabilirsin. Vücudumuz, farklı fizyolojik ve biyokimyasal mekanizmalar sayesinde sağlığını koruyor. Bunun için hücrelerimiz tarafından üretilen enzimler ve diğer kimyasal maddeler, içerideki zararlı maddelerle savaşıyor ve vücudun dışına atılmasını sağlıyor. Bu tür işlevleri yerine getirirken hücrelerin de vücuda enerji ürettiği sırada ortaya çıkan oksijen radikallerini elemesi gerekiyor. Bu görevde karşımıza çıkan en önemli unsurdan biri ise glutatyon oluyor. Vücudun işleyişinde büyük katkısı bulunan glutatyon molekülünün işlevlerini daha iyi anlayabilmek için hadi gel ayrıntıları birlikte inceleyelim.
Glutatyon Ne İşe Yarar?
Glutatyon ne işe yarar merak ediyorsan bunun bir çeşit protein olduğunu söyleyebiliriz. Vücudumuzda hücrelerin ürettiği bu protein, üç amino asitten oluşuyor. Bir araya gelen glisin, sistein ve glutamat amino asitleri, ortaya çıkardığı bu güçlü molekül sayesinde bazı biyokimyasal mekanizmalarda oldukça önemli bir rol oynuyor. Glutatyon’un yapısındaki kimyasal bağlar burada devreye girerek vücuttaki zararlı maddelerin uzaklaştırılmasına yardımcı oluyor. Vücudun yaşamını devam ettirebilmesi için tüm hücreler, besinlerden enerji üretiyor. Bu hücrelerin büyük bir kısmı ise havadaki oksijeni kullanarak besinleri metabolize ediyor ve böylece enerji ortaya çıkarıyor. Fakat bu sürecin yan etkisi olarak reaktif oksijen radikalleri ortaya çıkıyor. Vücuttaki farklı kimyasal maddelerin yapısını bozabilen bu zararlı moleküller, kas iskelet sistemi hastalıkları ve kanser gibi önemli hastalıkların da gelişmesine sebep olabiliyor. Reaktif oksijen radikallerinin etkisiz hale getirilmesi ve vücuttan atılabilmesi için kullanılan glutatyon molekülü, bu sebeple sağlık açısından büyük önem taşıyor. İçeriğindeki sistein amino asidi sayesinde zararlı molekülleri bağlıyor ve olumsuz etkilerini doku düzeyinde sonlandırıyor. Ayrıca vücudun reaktif oksijen radikalleri ile daha etkin şekilde baş edebilmesi için bu zararlı molekülleri ortadan kaldıran enzimlerin yenilenmelerini sağlıyor. Tüm bu görevler sırasında önemli bir anahtar görevi gören glutatyon, vücudun işleyişinin sorunsuz bir şekilde devam edebilmesini sağlıyor.
Glutatyon’un Faydaları
Glutatyon faydalarını ortaya koyan pek çok farklı araştırma bulunuyor. Yapılan çalışmalar sonrası glutatyon’un, vücudun enerji üretim sürecinde ortaya çıkan zararlı moleküllerin, doku düzeyinde bıraktığı hasarlar sebebiyle ortaya çıkan rahatsızlıklarla mücadelede son derece etkili olduğunu ortaya koyuyor. Bu sebeple sağlık uzmanları, kişilerin bazı sağlık sorunlarının tedavisi sürecinde glutatyon ve türevi olan takviyelerden yararlanılabileceğini ifade ediyor. Glutatyon ve türevlerini içeren takviyeler hem ağız yoluyla hem damar yoluyla hem de solunum yoluyla vücuda alınabiliyor. Kullanılan ürünün dozu ise kişilerin yaşına ve sağlık durumuna göre değişiklik gösteriyor. Glutatyon tedavisi faydalarının önemli ölçüde etkili olabileceği kişiler şu şekilde sıralanabilir;
- Hemodiyaliz tedavisi alan hastalar
- Parkinson hastaları
- Diyabet problemi yaşayan kişiler
- Bypass geçiren kişiler
- Kemoterapiye bağlı yan etkiler yaşayanlar
- Damar sertliği rahatsızlığı olan kişiler
Cilt Tedavisinde Glutatyon Kullanımı
Glutatyon nedir faydaları nelerdir incelerken bu güçlü antioksidan çeşidinin cilde olan faydalarından da bahsetmek gerek. Sağlığın farklı alanlarıyla birlikte Dermatoloji’de de karşımıza çıkan glutatyon, aslında vücudumuzda yaygın olarak bulunan ve yeterli miktarda üretilebilen bir bileşik. Bu sebeple vücudun farklı bölgelerinde, farklı biyolojik fonksiyonlara sahip. Glutatyon cilde faydaları arasında en çok öne çıkan özelliği aydınlatma etkisi. Cilt üzerinde adeta bir detoks etkisi yaratarak bir berraklaşma ve aydınlatma görülmesini sağlıyor. Bunun yanı sıra leke tedavisinde de önemli bir etken olarak glutatyon’a başvuruluyor. Bu protein çeşidi, melanin yapımında kullanılan tirozinaz enzimini etkisiz hale getiriyor ve böylece ciltteki leke oluşumunu önlemeye yardımcı oluyor. Lekenin tedavisini destekleyen glutatyon takviyelerini kullanırken mutlaka doktoruna da danışmalısın. Böylece bir uzman tarafından cildinin ihtiyaçları belirlenebilir ve sana uygun kullanım dozu tavsiye edilir.
Glutatyon Eksikliği
Toksin ve serbest radikalleri etkisiz hale getirerek vücudumuzu bu zararlı unsurlardan koruyan glutatyon oldukça kritik bir öneme sahip. Sağlıklı bir insan vücudu, aslında halihazırda kendisine yetebilecek miktarda glutatyon üretebiliyor. Fakat günümüzde değişen yaşam şartları sebebiyle hem zihinsel hem de bedensel açıdan glutatyon’un vücut tarafından harcama hızı artıyor. Bu artan glutatyon ihtiyacı nedeniyle vücutta açıklar oluşabiliyor. Zayıflayan bağışıklık sistemi, hızlanan yaşlanma belirtileri ve doku hasarı glutatyon eksikliği belirtileri arasında kolayca fark edebileceğin bazı etkilerden. Eksikliği tetikleyen unsurlardan birkaçını şu şekilde sıralayabiliriz;
- İlerleyen yaş
- Sigara ve alkol tüketimi
- Aşırı stres ve kaygı
- Aşırı egzersiz
- Gece geç saatlere kadar uyanık kalmak ve bu süreçte telefon, bilgisayar, gece lambası gibi ışıklara maruz kalmak
- Yüksek karbonhidrat içeren beslenme düzeni ve paketli gıda tüketimi
- Ağır metaller ve sanayi atıklarına maruz kalmak
- Temizlik kimyasallara ve deterjanlara sıklıkla maruz kalmak
- Yoğun egzoz dumanı
- Hava kirliliği
- Tatlandırıcıların ve gıda boyaların sık tüketimi
Glutatyon İçeren Besinler
Vücudundaki glutatyon seviyesini yükseltmek istiyorsan sağlıklı beslenmeye özen göstermelisin. Takviyelere ihtiyaç duymadan, doğru beslenerek vücudunu güçlendirebilmen mümkün. Ayrıca hafif egzersizler yaparak, alkol ve sigara gibi sağlığa zararları bilinen ürünleri hayatından çıkararak ve paketli gıdalardan uzak durarak çok daha sağlıklı bir yaşam sürebilirsin. Glutatyon hangi besinlerde var diye merak ediyorsan şu faydalı sebze çeşitlerine göz atabilirsin;
- Brokoli
- Bakla
- Bezelye
- Kuşkonmaz
- Ispanak
- Avokado
Sağlıklı bir yetişkin, günlük ortalama 10 gram glutatyon’a ihtiyaç duyuyor. Bu miktar az gibi görünse de glutatyon içeren gıdaları tükettiğimizde dahi vücudumuzun maksimum 150 miligram glutatyon üretebildiğine dikkat etmek gerekiyor. Bu durumda glutatyon hangi besinlerde bulunur sorusunun yanı sıra vücutta glutatyon üretimine yardımcı olan aminoasitlere de dikkat etmek gerekiyor. Glutatyon içeren gıdalar ile birlikte glutatyon’u meydana getiren sistein, glisin ve glutamat içeren gıdaları tercih etmek çok daha fazla avantaj sağlıyor. Bu amino asitleri içeren gıdalar arasında;
- Kırmızı et
- Beyaz et
- Süt ve süt ürünleri
- Bakliyatlar
- Yer fıstığı
- Keten tohumu
- Kabak çekirdeği
- Ay çekirdeği
- Yulaf gibi tahıl çeşitleri yer alıyor.
Ayrıca glutatyon üretimine katkıda bulunan kükürt de besinlerden elde edilebiliyor. Bu tür sebzeleri tercih ederek sen de vücudunun daha fazla glutatyon üretimesine katkı sağlayabilirsin. Kükürt içerikli besinlerden bazıları şu şekilde;
- Roka
- Karnabahar
- Soğan
- Sarımsak
- Brokoli
- Bamya
- Hardal otu
- Lahana türleri
Hayat şeklini biraz farklılaştırarak vücut sağlığını çok daha güçlü hale getirebilirsin. Sağlıklı yaşamın içerisinde sebze ağırlıklı beslenme, vücuduna aşırı ölçüde yüklenmeden hafif egzersizler yapma ve doğal ürünlerden faydalanma gibi basit görevler bulunuyor. Modern yaşamın hayatımıza kattığı paketli gıdalar, kimyasal ürünler, aşırı stresli ve yoğun hayat temposu sağlığını her açıdan olumsuz yönde etkiliyor. Sen de tüm bu unsurları hayatından çıkaramasan da sağlığını güçlendirecek bir yaşam tarzı benimseyebilirsin. Böylece çok daha sağlıklı bir vücuda ve güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olabilirsin. Eğer yazımızın faydalı olduğunu düşünüyorsan daha fazlasını öğrenmek için buraya tıklayabilirsin.
