Satranç Nasıl Oynanır?

Yüzyıllardır oynanan bir oyun olan satranç, zihinleri meşgul eden, strateji ve zekâ gerektiren oyunlardan bir tanesi olarak biliniyor. Popülaritesini hiçbir zaman kaybetmeyen satranç oyunu iki oyuncu arasında oynanan bireysel oyunlar arasında yer alıyor. Bu oyunda her oyuncu rakibinin şahını mat etmeye çalışarak oyunun galibi olmaya çalışıyor. Hem çocuklar hem de yetişkinler tarafından oynanan bu oyunun oynama yaşı yok. Herkese hitap edebiliyor. Zihin geliştirici bir aktivite olması açısından her yaşa uygun olduğunu söyleyebiliriz. Sabır, dikkat ve stratejik düşünme becerisi isteyen bu oyun becerilerinizi de pekiştiriyor. Peki pek çok kişi tarafından sevilen satranç nasıl oynanır? Senin için bu yazıda nasıl satranç oynandığını araştırdık ve devamında yer verdik. Hazırsan bu stratejik oyunun nasıl oynandığına birlikte bakalım.

Satranç Hakkında Bilmen Gerekenler

Satranç oynamak için öncelikle bu oyunun temel mantığını öğrenmen gerekiyor. Bu oyunda en değerli taş şah olarak biliniyor. Burada amaç bu değerli taşı ele geçirmek ve rakibini yenmek üzerine kurulu bir oyun. Fakat bunu yaparken stratejik düşünmeli ve oyunu doğru bir şekilde yönetmelisin. Satranç tahtası üzerinden toplada her oyuncunun 16 taşı bulunur ve oyun ilerledikçe taş sayısı azalıyor. Her taş kendine özgü ilerlemeye sahip olarak hamle yapıyor.

Satranç Kuralları

Satrancın nasıl oynandığına geçmeden önce kurallarından bahsetmek gerekiyor. Böylece nasıl oynandığını da daha kolay bir şekilde anlayabilirsin. Satranç kuralları, en basitinden aşağıda verilen maddelerde olduğu gibi bahsedilebilir:

• Satrançta oyuna her zaman beyaz taşlar başlar.


• Her oyuncu 16 taşa sahiptir. Bunlardan 8’i piyon, 2’si at, 2’si fil, 2’si kale 1 şah ve 1 tane de vezir bulunmaktadır. Piyonlar en önde duran taşlardır.


• Aynı karede iki taş yer alamaz. Her taş kendi ilerleyebildiği karelerde durabilir.


• Oyuncular sıra kendilerine geldiğinde pas geçemez. Hamle yapmak zorundadır.


• Satrançta süre sınırlaması bulunmaz. Böylece oyuncular diledikleri kadar düşünebilme özgürlüğüne sahiptir. Fakat bir satranç turnuvasına katılınacak ise bu turnuvalarda süre kısıtı bulunmaktadır. 1962 yılından itibaren uluslararası satranç turnuvalarında uygulanmaktadır.


• Oyunun en önemli taşı şah olarak bilinir. Amaç rakibin şahını ele geçirmektir. Böylece oyunda şah tehlikede ise oyuncunun şah demesi zorunluluğu vardır. Eğer şah hangi yöne hareket ettirilirse ettirilsin tehlikede ise “şah mat” denilerek oyun bitirilir.


• Satrançta temel amaç oyuncunun karşı tarafın hamlesini izleyerek gelecekteki hamleyi tahmin etmek ve buna yönelik olarak kendi hamleni planlayarak bir strateji üzerinden oyunu ilerletmeye dayanmaktadır.


• Şahın mat edilmesi durumunda oyununu bittiğini biliyoruz. Bunun yanında pat durumu, üçlü tekrar, 50 hamle ya da yeterli taş kalmaması gibi kurallar ile oyun berabere de bitebilir.  Pat durumu; oyuncunun hamle yapamaz durumda olması ama şahının tehlikede olmaması durumunda oyunun berabere bitmesi anlamına gelir.

Satrançta Taşlar Nasıl Gider?

Satranç oyununda her taşın hareket edebildiği yön farklıdır. Bu oyunu iyi bir şekilde oynamak istiyorsan taşların nasıl hareket ettiğini öğrenmen gerekiyor. Satrançta taş hareketleri aşağıda gösterildiği şekildedir:

• Piyon: Piyonlar en önde olan taşlar olup başlangıçta 1 ya da 2 kare gidebilme hakkına sahipken oyunun ilerleyen hamlelerinde yalnızca 1 kare hareket edebiliyor. İleri ve yan gidebilmektedir. Karşı oyuncunun taşlarını çapraz olarak yer.


• At: Arka sırada yer alan at “L” harfine benzer şekilde ilerliyor. İki kare yukarı ya da aşağı ardından bir kafe sola ya da sağa doğru giden bir hareketi var. İlerlediği karede karşı rakibin taşı varsa yer.


• Fil: Fil çapraz hareket ediyor. Hareket ettiği kareler hizasında karşı rakibin taşı varsa onu yer.


• Kale: Sağa, sola, ileri ve geriye doğru hareket ediyor. Hareket ettiği alanlar içerisinde karşı rakibin taşı bulunursa yer.


• Vezir: At dışındaki tüm taşlar gibi hareket eden vezir, satranç tahtası üzerindeki en güçlü taşlardan biri.  Gittiği yol üzerinde bulunan rakip takımın taşlarını yer.


• Şah: Sağ, sol, ileri, geri ve çapraz gidebilen şah en güçlü taşlardan biri. Fakat başka taşların üstünden atlayamaz.

Satranç Nasıl Oynanır?

Şimdi sıra geldi satranç oyunu nasıl oynanır, sorusunun cevabına. Satranç oynarken sessiz ve odaklanılabilecek bir alan tercih ediliyor. Oyuna başlamadan önce ise satranç tahtası yerleştirilir ve taşlar satranç kurallarına uygun olacak şekilde yerleştirilir. İkinci sıraya piyonlar dizilir. Kale her iki köşeye konur. Kalenin yanına at, atın yanına filler yerleştirilir. Vezir ve şah ise beyaz kare üstene vezir koyu renkli kare üzerine de şah yerleştirilerek dizim işlemi tamamlanır. Ardından oyun başlar. Beyaz taşa sahip olan kişi oyuna ilk başlama hakkına sahiptir. Bu noktada taşların hareket edebildikleri kareler üzerinden stratejik hamleler yapılarak rakip mağlup edilmeye çalışılır. “Şah”ın mat edilmesi ile oyun biter. O süreye kadar da sırayla hamle yapan rakipler birbirlerinin taşını yiyerek eksiltir. Böylece şahı korumasız bırakarak daha hızlı bir şekilde oyunu bitirmeye çalışır.
 
Dilersen Çocuklar İçin Öğretici Oyuncaklar blog yazımıza da göz atabilir, öğretici oyunları teşvik edebilirsin.