Voleybol Nasıl Oynanır?

Hem ülkemizde hem de dünyada sıklıkla ve sevilerek takip edilen bir spor dalı olan voleybol, kadın ya da erkek oyuncularla oynanabiliyor. Son derece estetik görünen ve kondisyonu yüksek olan bu spor branşı hakkındaki bilgilerini artırmak üzere voleybol nasıl oynanır, sorusuna cevap veriyoruz. Pozisyonlardan oyuncu değişikliğine, topa vurma sayısından sahanın ölçülerine pek çok farklı ayrıntıya da değinerek yazımızı detaylandırıyoruz. Dolayısıyla eğer sen de bu spor dalı ile ilgileniyor ve voleybol nasıl oynanır maddeler halinde görmek istiyorsan okumaya devam etmen yeterli. Oyunun nasıl oynandığını açıklığa kavuşturmadan önce voleybolun ne olduğunu anlatmakta fayda var. Hadi başlayalım.

Voleybol Nedir?

Nasıl voleybol oynanır, sorusu için sabırsızlandığını biliyoruz; ancak oyun kurallarına geçmeden önce bu oyunun ne olduğunu anlamamız gerekiyor. Öncelikle oyunun nerede oynandığından bahsedelim. Voleybol, belli bir yükseklikte duran bir file ile ikiye bölünmüş bir alanda oynanır. Bu alan, bazen kapalı bir alan bazen de açık bir alan olabilir. Zira müsabakalar çoğu zaman kapalı spor salonlarında gerçekleşse de özellikle yaz aylarında kumsalda ya da çimlik alanda da yapılabiliyor. Yani sahanın ölçüleri tutturulduğu sürece açık ya da kapalı bir alanda oynanmasında bir sakınca yok. Gelelim oyunun amacına. Voleybolda amaç, topu filenin üzerinden geçirerek karşı takımın oyun alanına değdirmektir. Tabi, karşı takımın aynı amacına engel olmak, bir diğer hedef olmalı.
Topun oyun alanına sokulması servis denen uygulama ile başlıyor. Sahanın dış çizgisine geçip servis atmaya hazırlanan oyuncu, servisi attıktan hemen sonra alandaki yerini alıp oyuna dahil oluyor ve süreç başlıyor.
Evet, tüm bu bilgilerin ardından voleybol nasıl oynanır kuralları nelerdir, sorusunun yanıtını vermeye geçebiliriz.

Voleybol Pozisyonları Hangileridir?

Voleybol kuralları arasında en önemlilerinden biri pozisyonlardır. Voleybolda sahada duran her oyuncunun bir pozisyon adı ve görevi var. Dolayısıyla bunları bilmeden voleybol maçı nasıl oynanır konusunu anlamak mümkün olmayabilir. Dolayısıyla yazının bu bölümünü voleybol oyuncu pozisyonlarına ayırıyor ve libero ile başlıyoruz.
 

Libero: Farklı spor dallarında da adı geçen libero oyuncusu, yakımdaki savunma oyuncusu olarak görev yapar. Bundan dolayıdır ki oyuncu listesinde adının altında bir L ibaresi bulunur. Bu da onun, bu oyun içinde başka bir pozisyonda oynayamayacağını göstermek için yapılır. Takımın altıncı oyuncusudur ve genelde takım formasının tam tersi bir renk giyinir. Takım servis atmadan önce, o sırada savunma pozisyonunda olan oyunculardan biriyle yer değiştirir. Liberolar, sadece arka alanda oynayabilir ve öne geçme sırası geldiğinde yerini aldığı kişiyle tekrar yer değiştirir. Oyuna tekrar girmek için 1 sayı beklemelidir. Arka alanda parmak pas ve manşet ile karşılama yapabilirken ilk 3 metrede parmak pas kullanamaz. Arka alandan, zıplamadan hücum yapabilir. Eskiden takım kaptanı olamıyorlarken FIVB tarafından yapılan kural değişikliğiyle artık takım kaptanı görevini de ifa edebilir.
 Orta Oyuncu: Adı üstünde orta alanda oynayan oyunculara verilen isimdir. Sahada 3 numarada bulunur ve kısa, kurşun paslarla ataklarını gerçekleştirir. İki tane orta oyuncusu vardır. Birisi servis atacağı zaman çaprazı öne geçer. Böylece sahadaki 3. bölge, daimi hücum bölgesi olarak adlandırılır. 
 

Smaçör: Oyunun hücum yapan oyuncularıdır. Genelde 4 numarada bulunur ve uzun paslarla atak yapar. Tıpkı orta oyuncular gibi smaçörler de iki adet olabilir. Birisi servis atarken çaprazındaki öne geçer ve 4 numaralı alandan hücum yapar. 

Pasör: Tahmin ettiğin üzere pasör, smaçörlere pas atan oyuncudur. Her oyunda bir adet pasör bulunur. Oyunun planına göre farklı yerlerden 2 ve 3 numaralı alana gelerek oynar. Pasörler oyunu yönlendiren ana oyuncular arasındadır. Rakip takımın kullandığı alanı çok iyi gözlemlemesi gereken pasörler, oradaki boşluklara göre kendi smaçörlerinden hangisine pas atacağını hesaplar.   
Pasör Çaprazı: Bu oyuncu, pasör servise geçtiğinde öne gelir ve uzun pasla atak yapar. 2 numarada yer alır.
Voleybol pozisyonlarından da bahsettiğimize göre sırada pas çeşitleri var. Voleybol pas çeşitleri ne anlama geliyor, hep birlikte öğrenelim.
Voleybolda Pas Çeşitleri Nelerdir?
Kısa Pas: Kısa pas, 3 numaralı alanda duran oyuncuya atılan paslara verilen isimdir. Burada amaç, hızlı davranıp rakip takım alana yerleşmeden avantajı elde etmeye çalışmaktır.
Normal Kısa: Normal kısa pas atıldığında 3 numaradaki oyuncu, top pasördeyken zıplar. Top en yüksek noktasındayken topa vurur.
Erken Kısa Pas: 3 numara oyuncusu, top pasöre ulaşmadan önce hareketlenir. Bu oyuncu, top pasördeyken havadadır.
Geç Kısa Pas: Top, pasörden çıkıp düşmeye başladığında, 3 numara oyuncusu vuruşunu yapar.
Uzun Pas: Pasör tarafından çoğunlukla 4. ya da 2. alandaki oyunculara atılan yüksek paslardır.
Kurşun Pas: Pasör tarafından 4 ve 2 numaralı oyuncuların ataklarını hızlandırmak için filenin köşesine doğru atılan kısa ve hızlı paslardır. Amaç, hücumu daha çabuk gerçekleştirmektir.
Voleybol Kuralları Nelerdir?

Voleybolda kim kimdir, hangi paslar vardır, gibi soruların yanıtını vermek, bu oyunu anlamana katkı sağladıysa ne mutlu bize! Sırada yazımızın asıl konusu olan voleybol kuralları nelerdir, sorusunu cevaplamak var. Aşağıdaki başlıkları ve bu başlıkların içeriklerini okumaya devam ettikçe voleybol nasıl oynanır ve kuralları nelerdir, bileceksin. Hazırsan topla başlıyoruz.

• Voleybol Topu: Voleybol topu, dışı deri ya da suni deriden yapılan ve içinde lastik ve benzeri bir maddeden kesenin bulunduğu küresel bir oyun aracı olarak açıklanıyor. Tek renk olabileceği gibi farklı renkteki şeritlerin bir araya gelmesiyle de meydana gelebilir. Burada tek kural, renk kombinasyonlarının FIVB standartlarına uyması gerektiği. Voleybol topunun ölçüleri ise 65–67 cm çap ve 260 ila 280 gr. ağırlık olarak belirlenmiş.


• Setler: İki sayı farkla 25 sayı alan takım, o setin kazananı olur. Toplamda üç set alan takım, oyunu kazanır. Eğer durum 2-2 eşitlikteyse beşinci set, 15 sayı üzerinden ve 2 sayı fark kuralı ile oynanır.


• Oyuncu Sayısı: Her takımda 6 oyuncu bulunur.


• Dönüşler: Oyun başladığı andan itibaren her sayıda bir sıra dönülür. Dönmek demek, her oyuncunun saat yönünde bir pozisyon hareket etmesi anlamına gelir. Dönüşler, oyuncuların pozisyonları ile kontrol edilir. Dönmek için gereken koşul, sayı almak ve servis atma sırasının o takıma gelmesidir.


• Saha Seçimi: Başhakem, oyun başlamadan kura atışı yapar. Kurayı kazanan takım, ya ilk servisi kullanmayı seçer ya da sahanın hangi tarafında başlayacağını.


• Sayı Almak: Sayı kazanmak için 3 şart vardır: Topu, rakibin oyun alanına temas ettirmek, rakip takımın oyun kurallarını ihlal eden bir hata yapması veya rakip takımın ihtar alması.


• Kaptan: Takım kaptanları, her oyunda kendi takımını temsilen oradadır. Oyun başındaki kurada da bizzat bulunur. Maç öncesi ve sonrası takım cetvelini imzalar.


• Saha: Ortasında file bulunan ve 9x18 metre büyüklüğünde olan alan. Saha ölçüsü değişmezken filenin yüksekliği kadınlarda 2,24 cm iken erkeklerde 2,43 cm olarak belirlenmiştir.


• Oyuncu Değiştirme: Her set başlangıcında takımların 6’şar oyuncu değiştirme hakkı vardır. Takım antrenörü, oyuncu değiştirmek istediğini hakemlere ilettiğinde oyun durur ve değişiklik gerçekleştirilir. Aynı anda birden fazla oyuncu değişikliği yapılması mümkündür.