Çocuklarda Dikkat Eksikliği Belirtileri

Her anne baba bilir ki çocuklar belli dönemlerde son derece yaramaz olabilir. Özellikle ergenlik dönemi öncesi yaşlar, ev halkı arasında çok meşhurdur. Çocuk, bulunduğu ortamda yerinde duramaz, otursa bile bacakları sürekli hareket halindedir, okulda kıpır kıpırdır, sürekli şikayet alır. Kısacası evde, arabada, okulda, doktorda, etkinlikte, sınavda, banyoda bu çocukları zapt etmek zor. Sen de böyle bir çocukla aynı evi paylaşıyorsan, hiperaktivite ve dikkat eksikliği terimleri hakkında daha fazla bilgi alman gerekebilir. Peki, çocuklarda dikkat eksikliği belirtileri neler? Okul öncesi ve ilkokul dönemlerindeki dikkat eksikliği nasıl anlaşılır? Tüm bu soruların cevaplarına daha yakından bakmaya ne dersin?

Dikkat Eksikliği Nedir? En Yaygın Nedenleri Nelerdir?

• Dikkat Dağıtan Unsurlar: Çevresel etkenler, gürültü, hareketli ortamlar, diğer insanlar veya elektronik cihazlar, kişinin dikkatini dağıtabilir ve odaklanma sorunlarına yol açabilir.


• Stres ve Endişe: Stresli durumlar ve kaygı, dikkati dağıtabilir ve konsantrasyonu olumsuz etkileyebilir.


• Uyku Sorunları: Uyku, insan hayatının çok çok önemli bir parçası. Yeterli uyku alamamak, dikkat eksikliği ve odaklanma güçlüğüne yol açabilir.


• Dikkat Bozuklukları: Hiperaktivite bozukluğu (ADHD) gibi dikkatle ilgili tıbbi koşullar da dikkat eksikliğine neden olabilir.


• Stresli Yaşam Tarzı: Hızlı tempolu yaşam, çok sayıda görev veya sorumluluk, sürekli meşgul olma gibi etkenler, dikkat eksikliği ve odaklanma sorunlarına katkıda bulunabilir.

Tüm bu bilgilerin ardından sırada dikkat eksikliği bozukluğu belirtileri var. Çocuklarda dikkat eksikliği nasıl anlaşılır, birlikte keşfedelim.

Çocuklarda Dikkat Eksikliği Nasıl Anlaşılır?

Çocuğunun gereğinden fazla utangaç olduğunu mu düşünüyorsun? Herhangi bir konu üzerinde çok uzun süre kalamıyor mu? Organize olma konusunda yaşıtlarına nazaran güçlük mü çekiyor? O halde dikkat eksikliği durumu söz konusu olabilir. Peki, hiperaktivite ve dikkat eksikliği belirtilerinin neler olduğunu biliyor musun? Cevabın hayırsa aşağıda senin için sıraladığımız semptomları çocuğunda gözlemlemeye başlayabilirsin.

Unutkanlık:
- Önemli detayları veya talimatları unutma eğilimindedirler.
- Sık sık eşyalarını kaybederler ve onları bulmakta zorlanabilirler.

Organize Olmama ve Dağınıklık:
- Odaları veya çalışma alanları düzensiz ve dağınık olabilir.
- Gereksiz yere fazla oyuncak, kitap veya kıyafet sahibi olabilirler.

Sosyal İlişkilerde Güçlük:
- Çocuk, diğerlerine karşı zamanında tepki vermekte zorlanabilir veya onların söylediklerine dikkat etmeyebilir.
- Sosyal etkileşimlerde aşırı hareketli ve huzursuz olabilir.

Dikkat Süresi ve İlgilendirme:
- Çocuk, görevlerine veya oyunlara odaklanmakta güçlük çeker ve dikkati hızla dağılır.
- Uzun süreli dikkati sürdürme zorluğu yaşar ve sık sık başka şeylere geçer.
- Derslerde, ödevlerde veya oyunlarda görevi tamamlamadan kolayca sıkılır.

Organizasyon ve Planlama:
- Çocuk, eşyalarını düzenlemekte zorlanır ve eşyalarını sürekli kaybedebilir.
- Görevleri ve ödevleri organize etmekte zorluk çeker ve sürekli unutkanlık yaşar.
- Planlama yeteneği düşüktür ve zamanı yönetmede sıkıntı yaşayabilir.

Dikkatle İlgili Hatalar:
- Dikkat eksikliği olan çocuklar, basit hatalar yapar ve dikkatsizlikleri nedeniyle ayrıntıları atlayabilir.
- Okulda veya ödevlerde dikkat gerektiren matematik veya okuma gibi konularda hatalar yapabilirler.

Okul Öncesi Dönemde Dikkat Eksikliği

Okul öncesi dikkat eksikliği belirtileri de tıpkı okul dönemindeki gibi seyretse de biraz daha zor teşhis edilebilir; çünkü bu dönemde çocuklar, genellikle, doğal olarak hareketli, dikkatleri dağılmış ve sürekli değişen ilgi alanlarına sahip olur. Ancak bazı belirtiler, çocukta dikkat eksikliğinin olabileceğini düşündürebilir. Şöyle ki:

• Sık unutur: Eşyalarını sürekli kaybedebilir, talimatları unutabilir veya öğrenilen bilgileri hatırlamakta zorlanabilir.


• Çok konuşur: Dikkat eksikliği olan çocuklar, sık sık ve uzun süreli konuşma eğiliminde olabilir. Diğerlerini dinlemekte zorlanabilirler.


• Kuralları sevmez ve onlara uymak istemez: Okul öncesi dönemde çocuklar, yapılandırılmış bir düzene uymakta zorlanabilir ve kurallara karşı gelme eğiliminde olabilir.


• Sabırsız davranır: Çocuk, sıra beklemekte veya oyuncaklarını paylaşmakta sabırsızlık gösterebilir ve kolayca sinirlenebilir.


• Zor odaklanır: Okul öncesi dönem dikkat eksikliği belirtileri arasında en sık görülenlerden biri de odaklanmada güçlüktür. Çocuk, oyun veya etkinlikler sırasında dikkatini uzun süreli odaklamakta zorlanır ve kolayca dikkati dağılır.


• Hiperaktivite yaşar: Çocuk, yerinde durmakta zorlanır, sürekli hareket halindedir ve yerinde oturmayı reddedebilir. Sık sık yer değiştirmek ve parçası olduğu aktiviteyi değiştirmek isteyebilir.

İlkokul Çağında Dikkat Eksikliği Belirtileri

Anne babaların veya çocuğun bakımından ve gelişiminden sorumlu bireylerin, çocuklarda dikkat eksikliğini en çok fark ettikleri dönemlerden biri ilkokul çağı olabiliyor. Zira ilkokulda dikkat eksikliği belirtileri, çoğunlukla, çocuğun okul ve öğrenme süreçlerinde zorlanmalarla ortaya çıkıyor. Bu dönemde çocuklar daha fazla düzenlenmiş ve yapılandırılmış bir eğitim ortamına maruz kalırlar, bu nedenle dikkat eksikliği belirtileri daha net fark edilebilir. İşte, ilkokul döneminde dikkat eksikliği olan çocuklarda görülebilecek belirtiler:

• Sık hata yapma: Dikkat eksikliği olan çocuklar, ödevlerde veya sınavlarda dikkat gerektiren ayrıntıları atlayabilir ve hatalar yapabilir.


• Kendine verilen sorumluluğu zamanında yerine getirememe: Çocuk, verilen görevleri veya ödevleri tamamlamada güçlük çekebilir. Ödevleri süresinde bitirmekte sıkıntı yaşayabilir.


• Sık unutur: Dikkat eksikliği olan çocuklar; kitapları, defterleri veya diğer eşyalarını sürekli kaybedebilir ve unutkanlık yaşayabilir.


• Önemli konuşmalar yapması gereken zamanlarda zorlanma: Sınıfta veya evde yapılan konuşmalarda dikkatlerini sürdürmekte zorlanabilir ve konuşmalardan kopabilirler.


• Düzensiz not alma: Dikkat eksikliği olan çocuklar, ders notlarını düzensiz alabilir veya eksik bırakabilir.


• Sıra beklemeyi sevmeme: Çocuk, sıra beklemekte ve sabırlı olmakta zorlanabilir. Beklemesi gerektiği durumlarda ise genelde hareketli ve huzursuzdur.

Dikkat Eksikliği Olan Çocuğa Nasıl Davranılmalı?

Çocuklarda dikkat eksikliği tedavisi sadece çocuğa değil, aynı zamanda aileye de önemli sorumluluklar yükler. Ailenin, çocuklarının tedavi sürecine aktif katılımı ve destek sağlaması, tedavinin etkinliğini artırabilir. Peki, hiperaktivite ve dikkat eksikliği olan çocuğa nasıl davranmalı? İşte, cevabı:

1. Çocuğu anlamak: Her şeyden önce aileler, çocuğun dikkat eksikliği sorununu ve belirtilerini doğru biçimde anlamalı. Bu, çocuğun ihtiyaçlarını ve tedaviye nasıl destek olabileceklerini anlamak için de çok önemli.


2. Evde uygun ortamın yaratılması: Aileler, çocuğun evde daha iyi odaklanabileceği ve dikkatini sürdürebileceği uygun bir çalışma ortamı yaratmalı. Sessiz, düzenli ve az dikkat dağıtan bir çalışma alanı oluşturmak bu tür çocuklar için son derece faydalı olacaktır.


3. Rutin oluşturmak: Dikkat eksikliği olan çocuklar rutinleri sever. Günlük rutin oluşturmak, çocuğun daha iyi öğrenme ve organizasyon becerileri geliştirmesine yardımcı olabilir.


4. Olumlu yaklaşım sergilemek: Tüm çocuklara yapılması gerektiği gibi dikkat eksikliği çeken çocuklara da yapıcı biçimde yaklaşılmalı. Aileler, çocuklarının başarısını ve gelişimini takdir eden, olumlu bir davranış modeli sergilemeli. Başarılara vurgu yapmak, çocuğun özgüvenini artırabilir.