Montessori Nedir?

Son yıllarda adını sıkça duyduğumuz Montessori, aslında ismini İtalyan doktor Maria Montessori'den alan bir eğitim metodu. Bu metot içinde çocukların herhangi bir özel araç kullanmadan kendi kendilerine öğrenebilme becerisi temel alınıyor. Maria Montessori de bu sistemi 1900'lü yıllarda, öğrenciler üzerinde yaptığı bilimsel deneylerle göstermeye başlamış. Bu sistemle birlikte sadece eğitim alanında değil, ev yaşam konusunda da bu eğitim tarzı benimsenmekte. Kısaca Montessori dekorasyon tarzı olarak adlandırılan bu stilde, çocukların güvenliği maksimumda tutularak onların en özgür hissedeceği mekan düzenlemeleri baz alınıyor. Peki, Montessori nedir? Bu sorunun ayrıntılı cevabını bu yazıda senin için derliyoruz. Montessori metodunun tam tanımıyla işlendiği bu yazıda ayrıca Montessori yöntemi nedir, Montessori dekorasyon fikirleri nelerdir ve Montessori bebek odasında olması gerekenler nelerdir, sorularının da yanıtını bulacaksın. Hazırsan eğitim konusuyla başlıyoruz.

 

Montessori Eğitimi Nedir?

Montessori'nin aslında bir eğitim yöntemi olduğunu belirttiğimize göre soruyu, Montessori eğitimi nedir, olarak sormakta fayda var. Montessori eğitimi, temelde insani bir gelişme modeline dayanmakta ve iki ana ilkesi var. Bunlardan ilki, çocukların ve yetişkinlerin kendi psikolojilerini geliştirirken çevreleriyle etkileşime girmelerini baz alıyor. İkincisi ise özellikle altı yaşından küçük çocukların içgüdüsel bir gelişim yolu olduğuyla alakalı. Bu iki ilkedeki ortak nokta ise çocukları büyürken özgürce seçim yapma ve hareket etme olasılığının olması. Yani Maria Montessori ideal gelişim için bu iki prensibin var olması gerektiğine inanmış. Bu sağlanırken de çocukların yaş aralıklarına ve kişiliklerine uygun ücretsiz etkinliklerin bu sisteme dahil edilmesi kararlaştırılmış. Sonuç olarak Montessori eğitim sisteminin yaratılabilmesi için bazı temel unsurlar gerekiyor. Onlarsa şu şekilde özetlenebilir:

• Öğrencilerin, önceden belirlenmiş faaliyet seçenekleri arasından seçim yapabilmesi


• Müfredattaki kavramları doğrudan öğretmek yerine doğal materyaller kullanılması


• Plastik yerine ahşap öğretim araçlarının tercih edilmesi


• Bu araçların, çocukların erişebileceği yerlerde ve konularına göre sınıflandırılmış olarak konumlandırılması


• Öğrencilerin belli sınırlar çerçevesinde özgür olması


• Sınıftaki öğretmenlerin, çocukların yeteneklerini ortaya çıkarma konusunda eğitimli olması


• İdeal olarak üç saat uzunluğunda ve kesintisiz çalışma süresi olması


• Çocukların karma sınıflarda eğitim görmesi. Bunun için en uygun yaş aralıklarının ise 0-3, 3-6, 6-9, 9-12, 12-15 ve 15-18 olarak belirlenmesi

Tüm bu bilgiler ışığında her çocuğun içinde olmak isteyeceği Montessori tarzı odalar nasıl yapılır, sorusunun cevabını verebiliriz.

Montessori Tarzı Odalar

Montessori felsefesindeki tek amaç, çocuğun kendi işini mümkün olduğunca kendi halletmesi. Özgür bireyler yetiştirmek arzusuyla bu yola çıkmış olan Maria Montessori, çocukların evden okula her alanda özgür olmalarını istemiş. Dolaysıyla evinizdeki çocuk odasını Montessori ilkesiyle dekore ettiğinizde çocuğun zaten ister istemez bu sisteme ayak uydurmaya başlıyor. Zira burada çocuk, alternatifler arasında seçim yapmayı, bir şeyi başka bir şeye tercih etmeyi öğrenerek büyüyor. Seçimlerinde de ebeveynlerin müdahalesi olmuyor. Buna göre seçilmiş Montessori tasarımları, çocukların bu özgürlüğüne katkıda bulunmak için ideal.

Aşağıda Montessori tarzı bebek odasından başlayarak bir çocuk odasında neler olması gerektiği bilgisini bulabilirsin.

Montessori Bebek Odalarında Neler Olmalı?

Çoğunlukla okul öncesi çocuklar için düşünülen Montessori odaları, belli başlı bazı unsurları içermeli. Bunlar içinde Montessori oda takımları ve oyuncaklar yer alıyor. Her birini detaylarıyla birlikte aşağıda bulabilirsin. Keyifli okumalar!

• Montessori Oda Takımları: Montessori odaların olmazsa olmazı tabi ki oda takımları. Bu takımlar içinde Montessori felsefesini benimsemiş yataklar, kitaplıklar, gardıroplar, aynalar, masalar, sandalyeler ve raflar yer alıyor. Montessori yataklar, çocuğun kolaylıkla girip çıkabileceği yükseklikte ve onun sağlığını koruyan malzemeden yapılmış olmalı. Dolayısıyla Montessori tipi yataklar genellikle yere son derece yakın olarak tasarlanıyor. Çoğunlukla ham ahşap renkte ve ev görünümlü yataklar, Montessori tarzını yansıtan en iyi örneklerden. Bu yataklarda çocuğun hareket alanı daha geniş olduğu için çocuk, yatak üzerindeyken dilediği oyuncağa erişebiliyor ve yataktan dilediği anda yardımsız inebiliyor. Bu, aynı zamanda çocuğun güvenliğine de hizmet etmesi bakımından son derece önemli bir özellik. Diğer yandan bu sistemde raflar da büyük rol oynuyor. Çocuğun boyuna göre ayarlanmış raflarda çocukların kitapları ve diğer oyuncakları yer alabilir. Böylece çocuk etrafındaki rahatlıkla keşfederken sorumluluk bilinci ve kendine olan güveni de artıyor. Montessori odalarda olması gereken bir diğer ürün de ayna. Zira bu ürün, çocuklardaki uzamsal algı ve üç boyutlu düşünebilme yeteneğini geliştirmek için elzem. Aynı zamanda çocuk, aynadaki yansımaya bakarak hem kendi fiziksel özelliklerini hem de çevredeki nesnelerin farklı açılardan nasıl göründüğünü de keşfediyor. Montessori dolaplara gelirsek bunlar da tıpkı diğer mobilyalar gibi çocuğun boyuna göre ayarlanmalı. Çocuk, gardıroptaki kıyafetler arasından seçim yapıp bunu bir oyuna dönüştürürken yine sorumluluk bilincini ve özgüvenini geliştiriyor. Tüm bunlara ek olarak çocukların odasında kendine özel bir masası ve sandalyesi olması da harika olacaktır. Aktivite masası olarak nitelendirebileceğiniz bu ahşap ürünler üzerinde çocuğun ister yapboz yapsın ister resim... Hatta onun yaşına uygun dekoratif ürünleri bile bu masalara yerleştirebilirsin. Hayal gücünün sınırlanmadığı bu alanlar tam da Montessori tarzı değil mi?


• Montessori Oyuncaklar: Montessori mobilya ne demek, sorusunu yukarıdaki bölümde yanıtladığımıza göre sırada oyuncaklar var. Montessori oyuncaklar düşünülenin aksine çok fazla sayıda ve çeşitte değil. Zira bu felsefede amaç, çocuğu kendi kendine öğrenmeye teşvik etmek. Dolayısıyla bu sistemde, oyuncak sayısına değil kalitesine bakılıyor. Montessori tarzı oyuncalardaki en temel özellik, doğal bir yapıya sahip olması. Boyasız ve ahşap bloklar ve legolar, Montessori oyuncaklarının en bilinenleri arasında. Buna ek olarak saat figürleri de çocukların ilgi gösterdiği çeşitlerden. Çocuğun zaman kavramını daha erken öğrenebilmesi için odada mutlaka bir saat olsun. Sonuç olarak çocuğunuzun yaratıcılığını destekleyen bu ahşap oyuncaklardan birkaç tane edinerek mekanı Montessori'leştirebilirsin. Hatta Hopi kampanyalarındaki indirimlere ek Paracık kazanarak da bu oyuncakları satın alabileceğin unutmayın. Bizden söylemesi!


• Montessori Renkleri: Montessori renkleri odadaki ambiyansı bir anda değiştirebilir. Bu felsefede çoğunlukla ana renkler tercih ediliyor. Çocuğunun odasında duvarları güneş sarısı, bebek mavisi ya da şeker pembesine boyayabilir ya da renkli duvar kâğıtlarıyla kaplamayı deneyebilirsiniz. Hatta siyah beyaz şeritli olanlar son derece dikkat çekici olabilir. Ayrıca sadece duvar renkleri değil, oda tekstilinde de özgürsün. Pastel tonlar yerine canlı renkleri seçerek Montessori tarzını mekana yedirmek mümkün.


• Montessori Düzeni: Montessori felsefesine uygun olarak dekore edilmiş çocuk ve bebek odalarında düzen çok önemli. Maria Montessori, çocuk ve bebek odalarının sade olması gerektiğini her fırsatta belirtmiş. Yeri sürekli değişen eşyalar ya da birbiri üzerine yığılmış oyuncaklar hiç Montessori tarzı değil. Dolayısıyla çocuğunuza düzen alışkanlığını en baştan kazandırabilmek adına odasını azami ölçüde sadeleştirmende fayda var. Son olarak mümkünse odanın ortasını, çocuğunun özgürce oynaması için açık bırak. Tercihen lamine parka olan zeminde çocuğunun hayal dünyasına giriş yapmasına izin vererek bilişsel ve fiziksel gelişimini keyifle izleyebilirsin. Çocuğun bu alanda kendini özgür hissetmesi çok önemli. Bu sebeple oyun alanını çitlerle çevirip çocuğunu hapsetmenin bir anlamı yok. Ne kadar özgür o kadar Montessori!